Liên danh trong đấu thầu: Hướng dẫn chi tiết về hợp đồng liên danh, quy trình và lưu ý pháp lý – Góc nhìn chuyên sâu từ Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã

Liên danh trong đấu thầu là hình thức hợp tác tạm thời giữa các nhà thầu nhằm kết hợp năng lực tài chính, kỹ thuật và kinh nghiệm để đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu, đặc biệt trong các gói thầu lớn hoặc phức tạp. Hợp đồng liên danh, hay thỏa thuận liên danh, là tài liệu pháp lý cốt lõi quy định trách nhiệm, quyền lợi và sự phân công công việc giữa các bên trong liên danh. Khác với công ty liên doanh – một pháp nhân độc lập được thành lập thông qua liên doanh giữa các doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp 2020 và Luật Đầu tư 2020 – liên danh trong đấu thầu không tạo ra pháp nhân mới và chỉ tồn tại trong phạm vi gói thầu. Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã xin cung cấp hướng dẫn chi tiết về liên danh trong đấu thầu, bao gồm nội dung hợp đồng liên danh, quy trình thực hiện và những lưu ý pháp lý để đảm bảo quá trình đấu thầu diễn ra minh bạch, hiệu quả và tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu 2023.

I. Khái niệm và ý nghĩa của liên danh trong đấu thầu

Khái niệm

Liên danh trong đấu thầu là sự hợp tác giữa hai hoặc nhiều nhà thầu (tổ chức hoặc cá nhân) để cùng tham gia đấu thầu, đứng tên dự thầu và thực hiện gói thầu theo hồ sơ mời thầu, dựa trên hợp đồng liên danh được lập thành văn bản. Theo khoản 26 Điều 4 Luật Đấu thầu 2023, nhà thầu liên danh chịu trách nhiệm chung và riêng đối với hợp đồng nếu được lựa chọn. Mục đích của liên danh trong đấu thầu là kết hợp thế mạnh của các thành viên để đáp ứng các yêu cầu khắt khe về năng lực kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm mà một nhà thầu độc lập không đủ điều kiện đáp ứng.

Phân biệt với công ty liên doanh

• Mục đích: Liên danh trong đấu thầu nhằm thực hiện một gói thầu cụ thể, kết thúc khi hoàn thành hợp đồng với chủ đầu tư. Công ty liên doanh (cty lien doanh) là pháp nhân được thành lập để hoạt động kinh doanh lâu dài, thông qua thủ tục thành lập công ty liên doanh và hồ sơ thành lập công ty liên doanh.
• Tư cách pháp lý: Liên danh không tạo ra pháp nhân mới, chỉ là sự hợp tác tạm thời. Doanh nghiệp liên doanh là pháp nhân độc lập, phải đáp ứng điều kiện thành lập công ty liên doanh và đăng ký Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
• Tài liệu pháp lý: Liên danh dựa trên hợp đồng liên danh, trong khi cty lien doanh yêu cầu hợp đồng liên doanh, Điều lệ công ty và các tài liệu khác trong hồ sơ thành lập công ty liên doanh.
• Thời hạn tồn tại: Liên danh chỉ tồn tại trong thời gian thực hiện gói thầu. Công ty liên doanh có thời hạn hoạt động tối đa 50 năm (hoặc 70 năm trong khu công nghiệp đặc biệt).
• Quy định pháp luật: Liên danh trong đấu thầu chịu sự điều chỉnh của Luật Đấu thầu 2023, trong khi thành lập doanh nghiệp liên doanh tuân theo Luật Doanh nghiệp 2020 và Luật Đầu tư 2020.

Ý nghĩa của liên danh trong đấu thầu

• Tăng năng lực cạnh tranh: Liên danh trong đấu thầu giúp các nhà thầu kết hợp năng lực để đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu, đặc biệt trong các dự án lớn như xây dựng, công nghệ hoặc cơ sở hạ tầng.
• Chia sẻ rủi ro: Hợp đồng liên danh phân chia rõ trách nhiệm và công việc, giúp giảm rủi ro tài chính và kỹ thuật cho từng thành viên.
• Đảm bảo tính pháp lý: Hợp đồng liên danh là tài liệu bắt buộc trong hồ sơ dự thầu, đảm bảo tuân thủ Luật Đấu thầu 2023 và các quy định liên quan.
• Tối ưu hóa nguồn lực: Giống như liên doanh giữa các doanh nghiệp trong công ty liên doanh, liên danh trong đấu thầu cho phép tận dụng thế mạnh của từng thành viên, từ kinh nghiệm đến tài chính.

II. Nội dung chính của hợp đồng liên danh trong đấu thầu

Theo khoản 26 Điều 4 và Điều 5 Luật Đấu thầu 2023, hợp đồng liên danh phải được lập thành văn bản và bao gồm các nội dung bắt buộc sau để đảm bảo tính minh bạch và rõ ràng:

1. Thông tin về các bên liên danh:
   • Tên, địa chỉ, mã số thuế, thông tin pháp lý của từng thành viên (giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, CMND/CCCD/Hộ chiếu).
   • Đối với nhà thầu nước ngoài: Tài liệu pháp lý phải được hợp pháp hóa lãnh sự và dịch công chứng sang tiếng Việt.
2. Thành viên đứng đầu liên danh:
   • Quy định rõ thành viên đứng đầu liên danh, chịu trách nhiệm nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT) qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, đại diện ký kết hợp đồng với chủ đầu tư và điều phối công việc.
3. Phân chia công việc và tỷ lệ thực hiện:
   • Phân công cụ thể công việc cho từng thành viên, dựa trên khối lượng công việc và hạng mục của gói thầu (ví dụ: nhà thầu A thực hiện xây dựng, nhà thầu B cung cấp thiết bị).
   • Tỷ lệ (%) giá trị công việc mà mỗi thành viên đảm nhận trong tổng giá trị dự thầu, tương ứng với năng lực và hợp đồng tương tự của từng thành viên.
4. Quyền và nghĩa vụ của các bên:
   • Trách nhiệm chung: Tất cả thành viên chịu trách nhiệm liên đới đối với hợp đồng với chủ đầu tư.
   • Trách nhiệm riêng: Mỗi thành viên chịu trách nhiệm thực hiện phần công việc được phân công theo hợp đồng liên danh.
   • Quyền lợi: Phân chia lợi nhuận dựa trên tỷ lệ công việc đảm nhận.
5. Bảo đảm dự thầu:
   • Quy định thành viên chịu trách nhiệm thực hiện bảo đảm dự thầu cho cả liên danh hoặc từng thành viên thực hiện riêng rẽ theo tỷ lệ công việc. Tổng giá trị bảo đảm dự thầu phải đáp ứng yêu cầu trong hồ sơ mời thầu (thường 1-3% giá gói thầu).
   • Nếu một thành viên vi phạm (ví dụ: rút hồ sơ, gian lận), bảo đảm dự thầu của cả liên danh sẽ không được hoàn trả, theo khoản 8 Điều 11 Luật Đấu thầu 2023.
6. Cơ chế quản lý và giải quyết tranh chấp:
   • Quy định cách thức quản lý, điều hành và ra quyết định trong liên danh.
   • Phương thức giải quyết tranh chấp (thương lượng, hòa giải, trọng tài hoặc tòa án).
7. Thời hạn và chấm dứt hợp đồng:
   • Thời hạn hợp đồng liên danh kéo dài đến khi hoàn thành nghĩa vụ với chủ đầu tư.
   • Các trường hợp chấm dứt (hoàn thành gói thầu, vi phạm nghiêm trọng, thỏa thuận giữa các bên).
8. Ký và đóng dấu:
   • Hợp đồng liên danh phải được tất cả thành viên ký và đóng dấu (nếu có). Trong đấu thầu qua mạng, hợp đồng được ký số trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Lưu ý về nội dung hợp đồng

• Hợp đồng liên danh phải thống nhất với các tài liệu khác trong hồ sơ dự thầu (bảng chào giá, hợp đồng tương tự, tài liệu chứng minh năng lực).
• Tên liên danh phải được sử dụng nhất quán, ví dụ: “Liên danh A + B” hoặc “Nhà thầu A thay mặt Liên danh A + B + C”.
• Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã hỗ trợ soạn thảo hợp đồng liên danh đảm bảo đầy đủ nội dung, tuân thủ pháp luật và phù hợp với hồ sơ mời thầu.

III. Quy trình thực hiện liên danh trong đấu thầu

Quy trình lập hợp đồng liên danh và tham gia liên danh trong đấu thầu được thực hiện theo các bước sau, dựa trên Luật Đấu thầu 2023, Nghị định 24/2024/NĐ-CP và Thông tư 23/2024/TT-BKHĐT:

Bước 1: Thỏa thuận và soạn thảo hợp đồng liên danh

• Tư vấn ban đầu: Các nhà thầu thống nhất về tỷ lệ công việc, trách nhiệm, quyền lợi và thành viên đứng đầu liên danh. Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã hỗ trợ tư vấn để hợp đồng liên danh đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu và Luật Đấu thầu 2023.
• Soạn thảo hợp đồng: Dựa trên mẫu thỏa thuận liên danh trong hồ sơ mời thầu hoặc mẫu chuẩn của Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Hợp đồng phải bao gồm các nội dung bắt buộc nêu trên.
• Ký số (đối với đấu thầu qua mạng): Hợp đồng liên danh được lập và ký số trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, không cần ký tay và đóng dấu trực tiếp.

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ dự thầu

Hợp đồng liên danh là tài liệu bắt buộc trong hồ sơ dự thầu (E-HSDT), kèm theo:

• • Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của các thành viên.
  • Báo cáo tài chính 2 năm gần nhất, hợp đồng tương tự chứng minh năng lực.
  • Văn bản bảo đảm dự thầu (do thành viên đứng đầu hoặc từng thành viên thực hiện theo tỷ lệ công việc).
  • Bảng chào giá, phân chia công việc theo tỷ lệ trong hợp đồng liên danh.
  • Tài liệu chứng minh năng lực kinh nghiệm, kỹ thuật và tài chính của từng thành viên.

Lưu ý: Tổng năng lực của liên danh (doanh thu, hợp đồng tương tự) phải đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu, nhưng không yêu cầu từng thành viên đáp ứng tỷ lệ doanh thu tương ứng (theo Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT).

Bước 3: Nộp hồ sơ dự thầu

• Cơ quan tiếp nhận: Hồ sơ dự thầu được nộp qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (https://muasamcong.gov.vn) bởi thành viên đứng đầu liên danh.
• Thời gian nộp: Theo thời điểm đóng thầu quy định trong hồ sơ mời thầu (tối thiểu 10 ngày đối với đấu thầu trong nước, 20 ngày đối với đấu thầu quốc tế, theo Điều 12 Luật Đấu thầu 2023).
• Phương thức nộp: Chủ yếu qua mạng, sử dụng chữ ký số công cộng.

Bước 4: Thương thảo và ký hợp đồng

• Thương thảo hợp đồng: Tất cả thành viên trong liên danh trong đấu thầu phải tham gia thương thảo và ký hợp đồng với chủ đầu tư, không được ủy quyền (trừ khi hợp đồng liên danh quy định rõ).
• Ký hợp đồng: Hợp đồng với chủ đầu tư phải được tất cả thành viên liên danh ký và đóng dấu (nếu có).
• Bảo đảm thực hiện hợp đồng: Có thể do một thành viên đứng đầu thực hiện hoặc từng thành viên theo tỷ lệ công việc, dựa trên thỏa thuận liên danh.

Bước 5: Thực hiện và thanh lý hợp đồng

• Thực hiện công việc: Mỗi thành viên thực hiện phần công việc được phân công trong hợp đồng liên danh, chịu trách nhiệm liên đới với chủ đầu tư.
• Nghiệm thu và thanh lý: Tất cả thành viên liên danh nên tham gia ký các biên bản nghiệm thu, thanh quyết toán và thanh lý hợp đồng để đảm bảo tính pháp lý.
• Kết thúc liên danh: Liên danh chấm dứt khi hoàn thành nghĩa vụ hợp đồng với chủ đầu tư.

IV. Lưu ý quan trọng khi thực hiện liên danh trong đấu thầu

Để đảm bảo liên danh trong đấu thầu và hợp đồng liên danh được thực hiện hiệu quả, tuân thủ pháp luật, các nhà thầu cần lưu ý:

• Tư cách pháp lý của nhà thầu: Các thành viên liên danh phải có tư cách pháp lý hợp lệ, không trong tình trạng giải thể, phá sản, bị cấm tham gia đấu thầu hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự (theo Điều 11 Luật Đấu thầu 2023).
• Tỷ lệ phân chia công việc: Tỷ lệ công việc trong hợp đồng liên danh phải tương ứng với năng lực và hợp đồng tương tự của từng thành viên. Sai lệch giữa tỷ lệ trong hợp đồng và bảng chào giá có thể dẫn đến hồ sơ bị đánh giá không hợp lệ.
• Bảo đảm dự thầu: Nếu một thành viên vi phạm (ví dụ: rút hồ sơ, gian lận), bảo đảm dự thầu của cả liên danh sẽ không được hoàn trả, theo khoản 8 Điều 11 Luật Đấu thầu 2023.
• Thống nhất tên liên danh: Tên liên danh phải được sử dụng nhất quán trong tất cả tài liệu dự thầu để tránh nhầm lẫn.
• Trách nhiệm liên đới: Một thành viên vi phạm có thể khiến cả liên danh bị xem là vi phạm, ảnh hưởng đến kết quả đấu thầu.
• Hợp đồng với chủ đầu tư: Tất cả thành viên phải ký hợp đồng với chủ đầu tư, trừ khi hợp đồng liên danh quy định rõ quyền ủy quyền cho thành viên đứng đầu.
• Đấu thầu qua mạng: Hợp đồng liên danh phải được ký số và nộp qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã hỗ trợ lập hồ sơ dự thầu điện tử (E-HSDT) chính xác và nhanh chóng.
• Phân biệt với công ty liên doanh: Không nhầm lẫn liên danh trong đấu thầu (hợp tác tạm thời, không tạo pháp nhân) với công ty liên doanh (yêu cầu thủ tục thành lập công ty liên doanh, hồ sơ thành lập công ty liên doanh, và điều kiện thành lập công ty liên doanh).

V. Kết luận: Tối ưu hóa liên danh trong đấu thầu với dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp

Liên danh trong đấu thầu là giải pháp chiến lược giúp các nhà thầu kết hợp năng lực để tham gia các gói thầu lớn, đảm bảo cạnh tranh và hiệu quả. Hợp đồng liên danh đóng vai trò cốt lõi trong việc xác định trách nhiệm, quyền lợi và sự phân công giữa các thành viên, giúp quá trình đấu thầu diễn ra minh bạch và hợp pháp. Khác với công ty liên doanh – một pháp nhân độc lập được thành lập thông qua liên doanh giữa các doanh nghiệp để hoạt động lâu dài – liên danh trong đấu thầu chỉ tồn tại trong phạm vi gói thầu. Việc soạn thảo hợp đồng liên danh chính xác, chuẩn bị hồ sơ dự thầu đầy đủ và tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu 2023 là yếu tố then chốt để tăng cơ hội trúng thầu. Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã, với kinh nghiệm và chuyên môn sâu rộng trong lĩnh vực đấu thầu, cam kết hỗ trợ khách hàng từ việc soạn thảo hợp đồng liên danh, chuẩn bị hồ sơ dự thầu, đến nộp và xử lý các thủ tục pháp lý, đảm bảo quá trình liên danh trong đấu thầu diễn ra nhanh chóng, chính xác và tuân thủ tuyệt đối quy định pháp luật.

Nếu khách hàng đang có nhu cầu tham gia liên danh trong đấu thầu, lập hợp đồng liên danh, hoặc cần tư vấn về sự khác biệt giữa liên danh trong đấu thầu và thành lập công ty liên doanh, xin đừng ngần ngại liên hệ với Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã ngay hôm nay để nhận được tư vấn tận tình và chuyên nghiệp nhất!