Bạn đang băn khoăn về sự khác biệt giữa giải thể và phá sản doanh nghiệp? Đây là hai thủ tục pháp lý khác nhau tuy nhiên vẫn nhiều người nhầm lẫn, không phân biệt được. Đặt lịch tư vấn với luật sư chuyên môn của Team Dịch vụ pháp chế – Luật Thiên Mã ngay hôm nay để nhận được hướng dẫn chi tiết và đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Giải Thể và Phá Sản Doanh Nghiệp: Hai Khái Niệm Thường Bị Nhầm Lẫn
Trong quá trình hoạt động kinh doanh, việc một doanh nghiệp phải chấm dứt sự tồn tại là điều không mong muốn nhưng đôi khi là tất yếu. Tuy nhiên, có hai khái niệm thường xuyên bị nhầm lẫn là giải thể và phá sản. Mặc dù đều dẫn đến việc chấm dứt hoạt động của doanh nghiệp, nhưng bản chất, nguyên nhân, trình tự thủ tục và hậu quả pháp lý của chúng lại hoàn toàn khác biệt.
- Giải thể doanh nghiệp: Là việc chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp theo quyết định của chủ sở hữu, Hội đồng thành viên, Đại hội đồng cổ đông hoặc theo quy định của pháp luật, khi doanh nghiệp vẫn còn khả năng thanh toán các khoản nợ và không bị mất khả năng thanh toán. Đây thường là một quyết định chủ động từ phía doanh nghiệp.
- Phá sản doanh nghiệp: Là tình trạng của doanh nghiệp khi không có khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn theo yêu cầu của chủ nợ, và bị Tòa án nhân dân tuyên bố phá sản theo quy định của Luật Phá sản 2014. Đây là một quá trình tố tụng tư pháp bắt buộc khi doanh nghiệp lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán.
Việc nhầm lẫn giữa giải thể và phá sản có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng, gây thiệt hại về tài chính và uy tín cho doanh nghiệp và các bên liên quan. Ví dụ, nếu một doanh nghiệp chỉ muốn giải thể nhưng lại bị coi là phá sản, quy trình sẽ phức tạp hơn rất nhiều, mất nhiều thời gian và chi phí hơn, đồng thời có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của chủ sở hữu và người quản lý.
Giải Thể Doanh Nghiệp: Khi Nào Và Bằng Cách Nào?
Để phân biệt được giải thể và phá sản trước tiên cần hiểu về các trường hợp giải thể. Giải thể doanh nghiệp là một hình thức chấm dứt hoạt động tương đối “êm đẹp” khi doanh nghiệp không còn nhu cầu hoặc khả năng tiếp tục kinh doanh nhưng vẫn đảm bảo thanh toán được các nghĩa vụ tài chính.
Phân biệt hai khái niệm giải thể và phá sản
Việc giải thể doanh nghiệp được quy định tại Điều 207 Luật Doanh nghiệp 2020 và có thể xảy ra trong các trường hợp sau:
Giải thể tự nguyện: Đây là trường hợp phổ biến nhất, khi doanh nghiệp chủ động chấm dứt hoạt động:
- Kết thúc thời hạn hoạt động: Thời hạn hoạt động ghi trong Điều lệ công ty đã hết mà không có quyết định gia hạn.
- Quyết định của chủ sở hữu/Hội đồng thành viên/Đại hội đồng cổ đông: Cơ quan có thẩm quyền cao nhất của doanh nghiệp quyết định giải thể vì các lý do nội bộ.
Giải thể bắt buộc: Trong một số tình huống, doanh nghiệp sẽ bị buộc phải giải thể theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền:
- Bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
- Theo quyết định của Tòa án.
Trình Tự, Thủ Tục Giải Thể Doanh Nghiệp
Giữa phá sản và giải thể cũng có sự khác nhau về trình tự, thủ tục. Thủ tục giải thể doanh nghiệp được quy định tại Điều 208, 209 Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn. Các bước chính bao gồm:
- 1. Quyết định và thông báo: Chủ sở hữu, Hội đồng thành viên hoặc Đại hội đồng cổ đông của doanh nghiệp ra quyết định giải thể.
- 2. Hoàn thành nghĩa vụ tài chính: Doanh nghiệp phải thực hiện quyết toán tất cả các loại thuế, phí, lệ phí với cơ quan thuế. Tiến hành định giá và thanh lý toàn bộ tài sản của doanh nghiệp.
- 3. Nộp hồ sơ và hoàn tất thủ tục: Sau khi hoàn tất các nghĩa vụ trên, doanh nghiệp nộp bộ hồ sơ giải thể đến Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư. Cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ xem xét và ra thông báo về việc chấm dứt hoạt động, xóa tên doanh nghiệp khỏi hệ thống.
Phá Sản Doanh Nghiệp: Quy Trình Pháp Lý Khi Mất Khả Năng Thanh Toán
Giữa giải thể và phá sản có nhiều điểm khác biệt nằm ở mục đích và khả năng thanh toán. Phá sản doanh nghiệp là một quá trình tố tụng tư pháp nghiêm ngặt, được áp dụng khi doanh nghiệp lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn.
Theo Luật Phá sản 2014, doanh nghiệp được coi là mất khả năng thanh toán nếu không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán, trừ trường hợp không thanh toán được do lỗi của chủ nợ.
Các Trường Hợp Nộp Đơn Yêu Cầu Mở Thủ Tục Phá Sản
Với giải thể và phá sản, thủ tục phá sản có thể được khởi xướng bởi nhiều chủ thể khác nhau, bao gồm:
- Chủ nợ không có bảo đảm hoặc có bảo đảm một phần: Khi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán khoản nợ đến hạn.
- Người lao động/đại diện công đoàn: Khi doanh nghiệp không thanh toán được lương, các khoản nợ khác cho người lao động.
- Chính doanh nghiệp/chủ sở hữu doanh nghiệp: Khi nhận thấy doanh nghiệp lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán.
- Cổ đông hoặc nhóm cổ đông: Đối với công ty cổ phần, nếu có căn cứ chứng minh công ty mất khả năng thanh toán.
Trình Tự, Thủ Tục Phá Sản Doanh Nghiệp
Thủ tục phá sản là một quá trình tố tụng tư pháp phức tạp, được thực hiện dưới sự giám sát của Tòa án nhân dân và Quản tài viên/Doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản. Có rất nhiều câu hỏi về giải thể và phá sản trong đó có thắc mắc liên quan đến trình tự, thủ tục phá sản. Quy trình thực hiện phá sản như sau:
- 1. Nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản: Chủ thể có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Hồ sơ bao gồm đơn yêu cầu, các tài liệu chứng minh tình trạng mất khả năng thanh toán và các tài liệu liên quan khác.
- 2. Quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản: Tòa án sẽ xem xét đơn và các chứng cứ. Nếu có đủ căn cứ chứng minh doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, Tòa án sẽ ra quyết định mở thủ tục phá sản. Ngược lại, Tòa án sẽ ra quyết định không mở thủ tục phá sản.
- 3. Phương án phục hồi và giải quyết phá sản: Nếu doanh nghiệp có khả năng phục hồi, Hội nghị chủ nợ có thể thông qua phương án phục hồi. Tòa án sẽ ra quyết định công nhận và doanh nghiệp sẽ thực hiện phương án này dưới sự giám sát.
- 4. Tuyên bố phá sản và thanh lý tài sản: Nếu phương án phục hồi không được thông qua hoặc không thành công, Tòa án sẽ ra quyết định tuyên bố phá sản doanh nghiệp.
So Sánh Chi Tiết: Giải Thể Và Phá Sản Doanh Nghiệp
Mặc dù đều dẫn đến việc chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp, giải thể và phá sản có những điểm giống và khác biệt cơ bản mà mọi chủ thể cần nắm rõ.
Điểm Giống Nhau
- Chấm dứt sự tồn tại: Cả hai đều là thủ tục pháp lý dẫn đến việc doanh nghiệp chấm dứt hoạt động và bị xóa tên khỏi sổ đăng ký kinh doanh.
- Thanh lý tài sản và xử lý công nợ: Cả giải thể và phá sản đều bao gồm quá trình thanh lý tài sản của doanh nghiệp và sử dụng số tiền thu được để thanh toán các khoản nợ cho chủ nợ và các nghĩa vụ khác.
- Hoàn thành nghĩa vụ: Doanh nghiệp phải hoàn thành các nghĩa vụ về thuế, bảo hiểm xã hội và các nghĩa vụ tài chính khác trước khi chấm dứt hoạt động.
Điểm Khác Nhau Cơ Bản Giữa Giải Thể Và Phá Sản
Về nguyên nhân: Giải thể thường xuất phát từ việc doanh nghiệp chủ động chấm dứt hoạt động. Ngoài ra, giải thể cũng có thể xảy ra khi doanh nghiệp bị thu hồi giấy phép do vi phạm hành chính. Ngược lại, phá sản có nguyên nhân duy nhất và bắt buộc là tình trạng mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn.
Chủ thể quyết định giữa giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp. Đối với giải thể, quyết định chấm dứt hoạt động thuộc về chính doanh nghiệp, cụ thể là chủ sở hữu. Trong khi đó, phá sản là một quyết định mang tính cưỡng chế, được Tòa án nhân dân tuyên bố dựa trên yêu cầu của chủ nợ, người lao động hoặc chính doanh nghiệp khi doanh nghiệp đã mất khả năng thanh toán.
Điều kiện: Điều kiện tiên quyết để giải thể là doanh nghiệp vẫn còn khả năng thanh toán tất cả các khoản nợ và các nghĩa vụ tài chính khác. Ngược lại, điều kiện để mở thủ tục phá sản là doanh nghiệp phải lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán.
Trình tự, thủ tục phá sản và thủ tục giải thể là: Giải thể tuân theo một trình tự thủ tục hành chính, được thực hiện chủ yếu tại cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế. Trong khi đó, phá sản là một trình tự tố tụng tư pháp phức tạp, được thực hiện dưới sự giám sát của Tòa án nhân dân.
Hậu quả pháp lý giữa giải thể và phá sản: Khi giải thể, người quản lý doanh nghiệp thường không bị hạn chế quyền thành lập hoặc quản lý doanh nghiệp mới trong tương lai. Đối với phá sản, người quản lý doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản có thể bị cấm thành lập, quản lý doanh nghiệp mới trong một thời hạn nhất định (thường là 03 năm) theo quy định của Luật Phá sản.
Dịch Vụ Hỗ Trợ Vượt Trội Của Team Dịch Vụ Pháp Chế – Luật Thiên Mã
Tại Team Dịch vụ pháp chế – Luật Thiên Mã, chúng tôi tự hào có đội ngũ luật sư chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp chế doanh nghiệp, giải thể và phá sản. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ toàn diện, bao gồm:
- Tư vấn và phân tích tình trạng doanh nghiệp để xác định hình thức chấm dứt phù hợp (giải thể hay phá sản).
- Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, hợp lệ theo quy định của pháp luật.
- Đại diện doanh nghiệp làm việc với cơ quan thuế, cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan bảo hiểm xã hội và các bên liên quan khác.
- Hỗ trợ lập phương án giải thể và phá sản, xử lý tài sản, công nợ và giải quyết chế độ cho người lao động.
- Đại diện tham gia tố tụng tại Tòa án trong các vụ việc phá sản.
Kết Luận
Giải thể và phá sản là hai khái niệm pháp lý quan trọng nhưng thường bị nhầm lẫn trong hoạt động doanh nghiệp. Việc phân biệt rõ ràng bản chất, nguyên nhân, trình tự thủ tục và hậu quả pháp lý của từng hình thức là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp đưa ra quyết định đúng đắn và thực hiện các bước đi phù hợp. Hãy chủ động tìm kiếm sự tư vấn chuyên nghiệp để quá trình chấm dứt hoạt động của doanh nghiệp diễn ra suôn sẻ, minh bạch và hiệu quả. Liên hệ ngay với Team Dịch vụ pháp chế – Luật Thiên Mã để được hỗ trợ tận tâm và chuyên nghiệp!
