Trong môi trường kinh doanh đầy cạnh tranh, nhãn hiệu là tài sản vô giá, là dấu hiệu giúp khách hàng nhận diện và phân biệt sản phẩm, dịch vụ của bạn. Tuy nhiên, đi kèm với giá trị đó là nguy cơ bị các đối tượng khác sao chép, làm giả, hoặc sử dụng trái phép. Những hành vi này chính là xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu, gây thiệt hại nghiêm trọng đến doanh thu, uy tín và hình ảnh thương hiệu của bạn.
Team dịch vụ pháp chế – Luật Thiên Mã sẽ giúp bạn hiểu rõ về các dạng hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu, hậu quả pháp lý và cách thức để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Thế nào là xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu?
Theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu là bất kỳ hành vi nào sử dụng dấu hiệu trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đã được bảo hộ, mà không được phép của chủ sở hữu nhãn hiệu. Những hành vi này gây ảnh hưởng tiêu cực đến quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu nhãn hiệu.
Các dạng hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu có thể rất đa dạng, từ việc sản xuất hàng giả, hàng nhái tinh vi cho đến việc lợi dụng uy tín của nhãn hiệu để quảng cáo hoặc kinh doanh.
Các dạng hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu phổ biến
Dưới đây là những dạng hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu thường gặp nhất:
- Sử dụng dấu hiệu trùng với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ trùng hoặc tương tự:
- Trùng hoàn toàn: Ví dụ: Một công ty khác sử dụng đúng logo và tên “ABC” của bạn để bán sản phẩm giống hệt sản phẩm “ABC” của bạn (áo thun, điện thoại, v.v.).
- Trùng nhưng có thêm bớt yếu tố: Ví dụ: Nhãn hiệu của bạn là “XYZ”. Đối tượng khác sử dụng “XYZ Pro” hoặc “XYZ Original” cho sản phẩm tương tự.
- Phạm vi: Đây là hành vi xâm phạm rõ ràng nhất, thường là dấu hiệu của hàng giả, hàng nhái.
- Sử dụng dấu hiệu tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ trùng hoặc tương tự:
- Tương tự về cấu tạo, cách phát âm: Ví dụ: Nhãn hiệu của bạn là “SONY”, đối tượng khác sử dụng “SO NY” hoặc “SON NI” cho sản phẩm điện tử.
- Tương tự về ý nghĩa: Ví dụ: Nhãn hiệu của bạn có hình “Con Rồng Vàng”. Đối tượng khác sử dụng hình “Con Rồng Vàng” có khác biệt nhỏ, nhưng vẫn gợi liên tưởng mạnh mẽ đến nhãn hiệu của bạn.
- Tương tự về tổng thể (kiểu dáng, bố cục, màu sắc): Nhãn hiệu trông khác biệt về chi tiết nhưng khi nhìn tổng thể lại rất giống hoặc gợi liên tưởng mạnh mẽ đến nhãn hiệu của bạn.
- Phạm vi: Hành vi này thường nhằm mục đích “ăn theo” uy tín của nhãn hiệu gốc, khiến người tiêu dùng dễ nhầm lẫn về nguồn gốc sản phẩm, dịch vụ.
- Sử dụng nhãn hiệu (hoặc dấu hiệu tương tự) trên hàng hóa, bao bì, phương tiện kinh doanh, giấy tờ giao dịch, biển hiệu, quảng cáo:
- Đây là hành vi phổ biến nhất. Kẻ vi phạm có thể không sản xuất hàng hóa mà chỉ nhập về rồi dán nhãn hiệu của bạn lên.
- Việc sử dụng nhãn hiệu trên website, mạng xã hội, tài liệu giới thiệu sản phẩm mà không được phép cũng là xâm phạm.
- Lưu thông, chào bán, quảng cáo để bán hàng hóa, dịch vụ có gắn dấu hiệu xâm phạm:
- Ngay cả việc bán buôn, bán lẻ, trưng bày, giới thiệu các sản phẩm giả mạo nhãn hiệu của bạn cũng là hành vi vi phạm, dù người bán không trực tiếp sản xuất.
- Nhập khẩu hàng hóa mang dấu hiệu xâm phạm:
- Hàng hóa giả mạo nhãn hiệu được nhập khẩu vào Việt Nam (hoặc xuất khẩu từ Việt Nam) cũng là hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và có thể bị Hải quan phát hiện, xử lý.
Hậu quả pháp lý đối với hành vi xâm phạm quyền nhãn hiệu
Khi quyền đối với nhãn hiệu bị xâm phạm, chủ sở hữu nhãn hiệu có quyền yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật:
- Biện pháp hành chính:
- Chấm dứt hành vi xâm phạm: Buộc đối tượng vi phạm ngừng ngay việc sử dụng dấu hiệu xâm phạm.
- Buộc xin lỗi, cải chính công khai: Đối với các hành vi gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín.
- Buộc tiêu hủy hoặc phân phối không nhằm mục đích thương mại: Đối với hàng hóa giả mạo, phương tiện, nguyên vật liệu vi phạm.
- Phạt tiền: Mức phạt tiền phụ thuộc vào mức độ vi phạm, giá trị hàng hóa xâm phạm, quy mô của hành vi.
- Biện pháp bổ sung: Tịch thu tang vật, tước quyền sử dụng giấy phép kinh doanh, đình chỉ hoạt động.
- Biện pháp dân sự:
- Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm: Yêu cầu Tòa án ra phán quyết buộc bên vi phạm dừng hành vi.
- Buộc bồi thường thiệt hại: Yêu cầu bên vi phạm bồi thường các thiệt hại vật chất (doanh thu giảm sút, chi phí hợp lý để ngăn chặn hành vi vi phạm…) và thiệt hại tinh thần (thiệt hại về uy tín, danh dự).
- Buộc thực hiện nghĩa vụ công khai xin lỗi, cải chính: Để khôi phục danh dự, uy tín.
- Biện pháp hình sự:
- Trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, khi hành vi xâm phạm có yếu tố cấu thành tội phạm (ví dụ: sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh, vắc xin, sinh phẩm y tế, thức ăn chăn nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, vật nuôi; hoặc hàng giả có giá trị lớn), người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự.
Cách thức bảo vệ quyền đối với nhãn hiệu khi bị xâm phạm
Khi phát hiện hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu, chủ sở hữu cần thực hiện các bước sau để bảo vệ quyền lợi của mình:
- Thu thập chứng cứ: Đây là bước cực kỳ quan trọng. Hãy thu thập đầy đủ và chính xác các bằng chứng về hành vi xâm phạm (ảnh chụp sản phẩm, video, website, tin nhắn quảng cáo, hóa đơn mua hàng, biên bản vi phạm…).
- Gửi thư cảnh báo (Cease and Desist Letter): Gửi văn bản cảnh báo chính thức đến bên vi phạm, yêu cầu họ chấm dứt hành vi xâm phạm trong một thời hạn nhất định. Động thái này đôi khi có thể giải quyết vấn đề mà không cần đến các biện pháp pháp lý mạnh mẽ hơn.
- Yêu cầu cơ quan nhà nước xử lý: Nộp đơn yêu cầu xử lý xâm phạm đến các cơ quan có thẩm quyền như:
- Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ (Cục Sở hữu trí tuệ): Để xử lý hành chính.
- Cơ quan Quản lý thị trường: Để xử lý các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái.
- Cơ quan Công an: Khi có dấu hiệu hình sự.
- Cơ quan Hải quan: Khi phát hiện hàng hóa xâm phạm tại cửa khẩu.
- Khởi kiện tại Tòa án: Nếu các biện pháp hành chính không đủ hoặc không hiệu quả, hoặc bạn muốn yêu cầu bồi thường thiệt hại, bạn có thể khởi kiện vụ án dân sự tại Tòa án.
- Sử dụng dịch vụ của tổ chức đại diện sở hữu công nghiệp: Đây là giải pháp hiệu quả nhất. Các luật sư và chuyên gia sở hữu trí tuệ của Luật Thiên Mã sẽ:
- Tư vấn toàn diện về các biện pháp xử lý.
- Đại diện bạn làm việc với các cơ quan chức năng.
- Giúp thu thập chứng cứ, soạn thảo hồ sơ yêu cầu xử lý.
- Đại diện tham gia đàm phán, giải quyết tranh chấp.
- Đại diện bạn trước Tòa án nếu cần.
Việc bảo vệ nhãn hiệu không chỉ dừng lại ở việc đăng ký, mà còn là quá trình liên tục theo dõi và chủ động chống lại các hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu. Đừng ngần ngại hành động khi quyền lợi của bạn bị đe dọa.
Nếu bạn đang đối mặt với vấn đề xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu và cần sự hỗ trợ pháp lý, hãy liên hệ ngay với Team dịch vụ pháp chế – Luật Thiên Mã để được tư vấn và bảo vệ quyền lợi một cách kịp thời và hiệu quả nhất!
Bạn đã từng là nạn nhân của hành vi xâm phạm nhãn hiệu? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn để chúng tôi có thể hỗ trợ.
