Bạn đã đầu tư trí tuệ và công sức để phát triển một phần mềm, ứng dụng hay hệ thống mới? Giờ đây, việc đăng ký quyền tác giả phần mềm là bước đi cực kỳ quan trọng để bảo vệ thành quả lao động sáng tạo của bạn khỏi nguy cơ bị sao chép, sử dụng trái phép.
Team dịch vụ pháp chế-Luật Thiên Mã sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn đăng ký quyền tác giả phần mềm một cách chi tiết, từ lý do cần thiết, các đối tượng được bảo hộ, đến hồ sơ và quy trình thực hiện.
1. Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm: Tại Sao Lại Cần Thiết?
Theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, phần mềm (chương trình máy tính) được bảo hộ như một tác phẩm văn học, dù nó được thể hiện dưới dạng mã nguồn (source code) hay mã máy (object code). Quyền tác giả phát sinh tự động kể từ khi phần mềm được sáng tạo và định hình. Điều này có nghĩa là bạn không bắt buộc phải đăng ký để có quyền.
Tuy nhiên, việc đăng ký quyền tác giả phần mềm tại Cục Bản quyền tác giả (thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) mang lại nhiều lợi ích vượt trội:
- Bằng chứng pháp lý vững chắc: Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả là bằng chứng không thể chối cãi về quyền sở hữu của bạn đối với phần mềm. Khi có tranh chấp, giấy chứng nhận này có giá trị chứng cứ cao, giúp bạn bảo vệ quyền lợi trước pháp luật.
- Ngăn chặn hành vi vi phạm: Việc phần mềm được bảo hộ công khai giúp răn đe các hành vi sao chép, phân phối, sử dụng trái phép mã nguồn hoặc giao diện. Nếu xảy ra vi phạm, bạn có cơ sở vững chắc để yêu cầu chấm dứt hành vi xâm phạm và bồi thường thiệt hại.
- Tăng giá trị thương mại: Phần mềm đã được bảo hộ bản quyền có thể được cấp phép sử dụng, chuyển nhượng quyền, hoặc trở thành tài sản có giá trị trong các giao dịch mua bán, sáp nhập doanh nghiệp, hoặc kêu gọi đầu tư.
- Khẳng định quyền sở hữu: Đảm bảo không ai khác có thể đăng ký bản quyền cho chính phần mềm của bạn, tránh những rắc rối pháp lý không đáng có trong tương lai.
2. Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm: Đối Tượng Bảo Hộ Và Hồ Sơ
Khi đăng ký quyền tác giả phần mềm, đối tượng được bảo hộ chính là mã nguồn (source code) của chương trình máy tính. Ngoài ra, các yếu tố giao diện người dùng (UI/UX) độc đáo và sáng tạo cũng có thể được xem xét bảo hộ như tác phẩm mỹ thuật ứng dụng.
2.1. Chuẩn Bị Hồ Sơ Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm
Đây là bước quan trọng nhất để làm giấy chứng nhận bản quyền tác giả cho phần mềm. Hồ sơ cần được chuẩn bị đầy đủ và chính xác theo quy định:
Tờ khai đăng ký quyền tác giả: Làm theo Mẫu số 03 (đối với chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu) ban hành kèm theo Thông tư số 08/2023/TT-BVHTTDL. Tờ khai phải do chính tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả ký tên hoặc điểm chỉ.
02 bản sao tác phẩm đăng ký quyền tác giả (phần mềm):
-
- Bản in mã nguồn: In một phần hoặc toàn bộ mã nguồn trên giấy khổ A4. Trường hợp mã nguồn quá dài (ví dụ từ 100 trang trở lên), bạn có thể in 25 trang đầu, 25 trang giữa và 25 trang cuối của phần mã code.
- Bản ghi mã nguồn và giao diện: 02 đĩa CD/DVD hoặc USB có chứa toàn bộ mã nguồn (source code) của phần mềm và các file ảnh/video về giao diện người dùng (UI/UX) của phần mềm.
- Bản in giao diện: Các bản in hình ảnh giao diện chính của phần mềm để minh họa.
Giấy ủy quyền: Nếu người nộp hồ sơ không phải là tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả. Giấy ủy quyền cần ghi rõ thông tin bên ủy quyền và bên nhận ủy quyền, tên tác phẩm, phạm vi và thời hạn ủy quyền.
Tài liệu chứng minh quyền nộp hồ sơ:
-
- Đối với tác giả là cá nhân: Bản sao Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân có chứng thực.
- Đối với chủ sở hữu là tổ chức: Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp có chứng thực.
- Văn bản chứng minh việc thụ hưởng quyền: Ví dụ: hợp đồng giao nhiệm vụ sáng tạo, hợp đồng thuê sáng tạo, văn bản chuyển nhượng quyền, hoặc giấy tờ chứng minh thừa kế (nếu quyền thuộc về người không trực tiếp sáng tạo). Các tài liệu này cần là bản gốc hoặc bản sao công chứng/chứng thực.
- Văn bản đồng ý của các đồng tác giả: Nếu phần mềm có nhiều đồng tác giả.
- Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu: Nếu quyền tác giả thuộc sở hữu chung.
Văn bản cam kết về việc tự sáng tạo: Thể hiện cam kết phần mềm là do tác giả tự sáng tạo, không sao chép từ bất kỳ nguồn nào khác.
Các tài liệu khác: Tất cả tài liệu phải được làm bằng tiếng Việt. Trường hợp làm bằng tiếng nước ngoài thì phải được dịch ra tiếng Việt có công chứng.
3. Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm: Quy Trình Thực Hiện
3.1. Nộp Hồ Sơ Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm
Bạn có 3 lựa chọn để nộp hồ sơ:
Nộp trực tiếp: Tại Cục Bản quyền tác giả (Hà Nội) hoặc các văn phòng đại diện của Cục tại TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng.
- Cục Bản quyền tác giả: Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội.
- Văn phòng đại diện tại TP. Hồ Chí Minh: Số 170 Nguyễn Đình Chiểu, Phường 6, Quận 3.
- Văn phòng đại diện tại TP. Đà Nẵng: Số 58 Phan Chu Trinh, Quận Hải Châu.
Gửi qua đường bưu điện: Đến một trong các địa chỉ trên.
Nộp online (qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia):
- Bạn cần có tài khoản trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia (dichvucong.gov.vn) hoặc Cổng Dịch vụ công của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (dichvucong.bvhttdl.gov.vn).
- Tìm kiếm thủ tục “Cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả” và chọn nộp trực tuyến.
- Điền thông tin và đính kèm các tài liệu đã chuẩn bị dưới dạng file điện tử (PDF, ảnh, file nén…). Lưu ý rằng bạn có thể vẫn cần gửi hồ sơ bản cứng sau khi nộp online để đối chiếu, hãy kiểm tra kỹ thông báo từ hệ thống.
3.2. Thẩm Định Hồ Sơ
Cục Bản quyền tác giả sẽ tiếp nhận và thẩm định tính hợp lệ của hồ sơ.
Nếu hồ sơ chưa đầy đủ hoặc có sai sót, Cục sẽ thông báo bằng văn bản yêu cầu bổ sung, sửa đổi trong thời hạn nhất định.
3.3. Cấp Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm
Trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Cục Bản quyền tác giả sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho phần mềm của bạn.
Trong trường hợp từ chối cấp Giấy chứng nhận, Cục sẽ thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.
3.4. Lệ Phí Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm
Theo quy định hiện hành, lệ phí đăng ký quyền tác giả phần mềm (thuộc loại hình chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu) là 600.000 VNĐ (sáu trăm nghìn đồng) cho mỗi Giấy chứng nhận.
4. Đăng Ký Quyền Tác Giả Phần Mềm: Dịch Vụ Chuyên Nghiệp Từ Luật Thiên Mã
Quá trình đăng ký quyền tác giả phần mềm có thể phức tạp, đặc biệt với việc chuẩn bị mã nguồn và các tài liệu kỹ thuật liên quan. Để đảm bảo hồ sơ của bạn được hoàn thiện chính xác, đầy đủ và tối ưu hóa khả năng bảo hộ, bạn có thể cân nhắc sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp.
Team dịch vụ pháp chế-Luật Thiên Mã với đội ngũ luật sư và chuyên gia sở hữu trí tuệ giàu kinh nghiệm, chuyên cung cấp dịch vụ đăng ký quyền tác giả toàn diện cho phần mềm:
- Tư vấn chuyên sâu: Đánh giá phần mềm của bạn, tư vấn về khả năng bảo hộ, các quyền lợi và điều kiện cần thiết.
- Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ: Hướng dẫn chi tiết, soạn thảo Tờ khai, và kiểm tra tính hợp lệ của tất cả tài liệu, đặc biệt là cách trình bày mã nguồn và giao diện để tối ưu hóa khả năng bảo hộ.
- Đại diện thực hiện thủ tục: Thay mặt bạn nộp hồ sơ (trực tiếp, bưu điện hoặc online), theo dõi tiến độ, làm việc với Cục Bản quyền tác giả và xử lý mọi vấn đề phát sinh.
- Tư vấn sau đăng ký: Hướng dẫn về việc khai thác, chuyển nhượng, cấp phép và bảo vệ quyền tác giả phần mềm sau khi có Giấy chứng nhận.
Bạn có đang phát triển một phần mềm và muốn đăng ký quyền tác giả phần mềm một cách nhanh chóng, chính xác? Hãy liên hệ với Team dịch vụ pháp chế-Luật Thiên Mã ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí!
